علم فردا

تکنولوژی به زبان ساده

با ورود روزافزون کهکشانی های سامسونگ و انواع و اقسام گوشی موبایل سامسونگ در بازار ، احتمال خیلی زیاد اسم Exynos خیلی به گوشت خورده . تو این پست به طور مختصر مفید می خوام این پردازنده رو بررسی کنم پس تا انهتای پست همراه من باشید .

چیپست Exynos چیست ؟

Exynos اسم کُدِ یک ” سیستم روی یک چیپ ” هست که شرکت سامسونگ به طور انحصاری طراحی میکنه . سیستم روی یک چیپ به انگلیسی SoC که مخفف System on a Chip هست متشکل از اجزای اصلی یک سیستم هوشمند کامپیوتری است . به زبون ساده ، شرکت های سازنده این نوع چیپ ها ، پردازنده اصلی ( CPU ) ، پردازنده گرافیکی ، رم RAM ، کنترل کننده ها و اجزای دیگه رو به جای اینکه جدا جدا بسازن ، روی یک تراشه میسازن تا این اجزا با بیشترین سرعت و بهینه ترین حالت ممکن در کنار هم کار کنن . با این کار ، حجم کلی گوشی موبایل یا تبلت هم کم میشه .

شرکت ARM یک معماری برای پردازنده های موبایل و تبلت طراحی کرده . هر شرکتی که بخواد از این معماری استفاده کنه باید امتیاز استفاده از معماری ARM رو از شرکت ARM بخره . چندتا شرکت معتبر هستن که این امتیاز رو خریدن و به سبک و سیاق خودشون SoC تولید می کنن . مثلا SoC های شرکت انویدیا اسمش ” تگرا Tegra ” هست . حالا اسم SoC های شرکت سامسونگ Exynos هست . همین !

نمونه ای از یک چیپست Exynos در گوشی سامسونگ

 تلفظ صحیح کلمه Exynos

خب مثل خیلی از اصطلاحات رایج در دنیای تکنولوژی در ایران ، واژه Exynos حتی در بین سایت های معتبر به اشتباه تلفظ میشه . طبق تحقیقات من تلفظ صحیح کلمه Exynos به صورت اِکسینُس ( اکسینوس ) هست . در بعضی سایت ها اگزینوس میگن ، اگزاینوس اکساینوس و … ولی بهتره به شکل صحیح تلفظ کنیم . بین المللی باشیم یه خورده !

 انواع چیپست Exynos به کار رفته در گوشی موبایل

انواع چیپست های Exynos سامسونگ

چیپست های Exynos در سال ۲۰۱۰ و برای اولین بار در گوشی موبایل سامسونگ گلکسی اس معرفی و استفاده شد . مدلش ۳۱۱۰ و  اسمش Exynos 3 بود و تک هسته ای cortex A8 . در سال ۲۰۱۱ چیپست های Exynos سری ۴ معرفی شدن . اول مدل ۴۲۱۰ در گوشی سامسونگ گلکسی اس ۲ استفاده شد و دو هسته ای بود ( هسته پردازشی cortex A9 ) . بعدش در سپتامبر سال ۲۰۱۱ مدل ۴۲۱۲ معرفی شد ( هسته پردازشی cortex A9 ) که به گفته سامسونگ ۵۰ درصد پردازش گرافیک سه بعدی بهتری نسبت به نسل قبلی داشت ، سرعت کلاک پردازشی هم بیشتر شده بود . ضمن اینکه ۳۰ درصد توان کمتری از نسل قبلی مصرف می کرد . این مدل دو هسته ای بود و از تکنولوژی ساخت ۳۲ نانومتری بهره می برد  در حالیکه مدل ۴۲۱۰ چهل و پنج نانومتری بود .

در ۳۰ نوامبر ۲۰۱۱ سامسونگ صحبت از سری ۵ چیپست Exynos کرد . مدل ۵۲۵۰ با هسته پردازشی cortex A15 دو هسته ای . قابلیت پشتیبانی از USB 3.0 و HDMI ( پشتیبانی کامل از رزولوشن فول اچ دی ۱۰۸۰p ) و همچنین ساتا نسخه ۳ ( ساتا ۳ می تونه با سرعت ۶ گیگابیت در ثانیه کار کنه) .اسمش رو گذاشتن Exynos 5  Dual  .

اگه بخوام خلاصه بگم در حال حاضر سامسونگ ۳ تا دسته بندی کلی داره .

Exynos 3 , Exynos 4 , Exynos 5 که ۲ ، ۴ یا ۸ هسته ای . دو هسته ایش رو میگن dual مثل Exynos 4 dual  که در گلکسی اس ۲ به کار رفته بود . ۴ هسته ای رو میگن Quad مثل Exynos 4 Quad که در گلکسی اس ۳ استفاده شد . هشت هسته ای رو میگن Octa مثل Exynos Octa 5 که در گلکسی اس ۴ و اس ۵ داره استفاده میشه . البته مدل هاشون باهم فرق داره و مال اس ۵ قوی تر هست .

نکته مهم در مورد چیپست های Exynos اینه که تک هسته ای که خب مشخصه ، یه هسته پردازشی داره . دو هسته ای هم یه پردازنده دو هسته ایه ، ۴ هسته ای هم یه پردازنده ۴ هسته ایه اما در مورد ۸ هسته ای ها دیگه داستان فرق میکنه . چیپست Exynos هشت هسته ای از تکنولوژی big.LITTLE استفاده میکنن که در پست بعدی توضیح میدم . به زبون ساده از دوتا پردازنده ۴ هسته ای کم قدرت و پرقدرت استفاده می کنن . این تکنولوژی مختص سامسونگ و چیپست های Exynos نیست و شرکت ARM ابداعش کرده . دو تا ۴ هسته ای میشه ۸ هسته .

نامگذاری چیپست های Exynos سامسونگ

این یه مثال واقعی از چیپست Exynos سامسونگ هست : Exynos 4 dual 4212 .

Exynos که مشخصه چیه ، رقم ۴ یعنی از نسل ۴ هست ، هرچی بیشتر باشه یعنی جدیدتر و بهتره ، dual مشخص کننده تعداد هسته هست که بالاتر هم توضیح دادم . اون عدد ۴۲۱۲ مدل اصلی و دقیق چیپست هست . این عدد هرچی بیشتر باشه ، پردازنده قوی تره . یا کلاک بیشتری داره یا قابلیت گرافیکی بهتری داره یا تکنولوژی های جدیدتری توش بکار رفته .

چیپست های Exynos که انتهای اونا عبارت (big.LITTLE with GTS) به کار میره یعنی از تکنولوژی big.LITTLE ( دو تا پردازنده ) بهره می برن ، اون GTS یعنی این دو پردازنده ۴ هسته ای به طور مجزا کار میکنن که بهترین حالت تا به امروز هست . در پست بعدی کامل توضیح میدم .

برای مشاهده لیست کامل چیپست های Exynos کلیک کنید . می تونید مشخصات کامل چیپست Exynos ای که در اس ۵ به کار رفته رو ببینید .

امیدوارم این پست براتون مفید بوده باشه . اگه اینجوری فکر میکنید لطفا علم فردا رو به دوستان خودتون هم معرفی کنید .

حتما مطالب زیر رو هم بخونید

محمدرضا امين زاده هستم ، مهندس الكترونيك و سردبير مجله علم فردا . علاقه زیادی به سخت افزار دارم ، اگه فرصتی بمونه در زمینه ادیت فیلم و تصویر و طراحی رابط کاربری وب و اندروید مطالعه و تمرین می کنم .