علم فردا

تکنولوژی به زبان ساده

پردازنده Broadwell ، نسل پنجم پردازنده های اینتل هستش . در نسل پنجم ، از پردازنده های جدیدی رونمایی شد که دیگه نیاز به فن خنک کننده ندارن . با من همراه باشید تا در مورد پردازنده برادول بیشتر توضیح بدم .

تلفظ صحیح Broadwell

کافیه برید بازارهای کامپیوتر در تهران !! و بخواید لپ تاپ با پردازنده Broadwell بخرید . بدون استثنا تمام فروشنده ها به Broadwell میگن ” برَدول ” 🙂 یعنی کلا با اون حرف O داخل کلمه Broadwell کاری ندارن ! کلمه Broad رو هم که یک بار تو زندگی شون نشنیدن و ندیدن . کلمه Broad در لهجه بریتیش ” brɔːd ” ( برُود ) و در لهجه آمریکایی ” brɑːd ” ( براد – یه چیزی بین آ و اُ ) تلفظ میشه . پس برادول درسته .

پردازنده Broadwell چیست ؟

همونطور که می دونید و خب شاید هم ندونید ، اینتل برای هر نسل از پردازنده های خودش یه اسم انتخاب می کنه . مثلا نسل دوم سندی بریج ، نسل سوم آی وی بریج ، نسل چهارم هزول و نسل پنجم هم همین برادول Broadwell هست . در مورد نسل چهارم اینتل یا هزول قبلا مفصل توضیح دادم پیشنهاد می کنم حتما بخونید . اینتل معمولا یه بار یه معماری طراحی می کنه و اون معماری خودش یه نسل میشه . دوباره همون معماری رو بهینه میکنه و میشه یه نسل جدید . مثلا نسل چهارم یا هزول Haswell یه معماری محسوب میشه که تکنولوژی ساخت 22 نانومتری داشت . حالا نسل پنجم یا برادول Broadwell با همین معماری هزول طراحی شده اما تکنولوژی ساخت 14 نانومتری داره . البته تنها تفاوت بین هزول و برادول این نیست و یک سری ویژگی های دیگه هم به برادول اضافه شده که در ادامه توضیح میدم . به رویه خط تولید پردازنده های اینتل ، میگن تیک تاک اینتل که قبلا در موردش توضیح دادم .

نکته جالب در مورد پردازنده broadwell اینه که تعداد خیلی کمی از این پردازنده برای کامپیوتر های رومیزی طراحی شده و تمرکز اینتل روی پردازنده های لپ تاپ و تبلت و آلترابوک بوده .

مشخصات فنی پردازنده های برادول در یک نگاه

■ مقدار حافظه کش پردازنده های برادول : حافظه کش سطح یک 64 کیلوبایت ، کش سطح دو 256 کیلوبایت و کش سطح سه بین 2 تا 6 مگابایت . حافظه کش سطح چهار از نوع eDRAM هم فقط در پردازنده های برادول با گرافیک مجتمع Iris Pro وجود داره با مقدار 128 مگابایت . در مورد حافظه کش Cache پردازنده مفصل توضیح دادم پیشنهاد می کنم حتما بخونید . اینتل به حافظه کش سطح 4 میگه Crystal well . اینتل کش سطح 4 رو در پکیج پردازنده قرار داده اما در یک چیپ جداگونه . شکل زیر رو نگاه کنید .

■ برادول از تکنولوژی ساخت 14 نانومتری و همینطور معماری هزول x86 استفاده می کنه . در مورد تکنولوژی ساخت هم تو پست ” نکات ریز در مورد پردازنده لپ تاپ و کامپیوتر ” بیشتر بخونید .

■ سوکت های مورد استفاده در CPU برادول : سوکت 1150 ، سوکت rPGA 947 ، سوکت BGA 1364 و سوکت 2011 ورژن 3 .

■ پردازنده گرافیکی مجتمع در برادول : مدل های HD 5300  و HD 5500  و HD 5700P و HD 6000  و HD 6100  و HD 6200 و HD 6300P و HD Graphics

■ پردازنده های موجود در نسل Broadwell : مدل های core i3 و core i5 و core i7 و core m و پنتیوم و سلرون و  Xeon

پردازنده سری Core M در معماری برادول

قبل از پردازنده های برادول Broadwell ، پردازنده های سری Core ، تو 3 تا دسته بندی خلاصه میشدن : Core i5 ، Core i3 و Core i7 . اما بعد از ورود پردازنده های برادول ، سری جدیدی از CPU های Core معرفی شدن به نام intel Core M . تو پست پردازنده core M اینتل چیست مفصل توضیح دادم برید همونجا بخونید اما در حد تیتر بگم که اینتل همه جور پردازنده ای داشت به جز پردازنده هایی که نیاز به فن ندارن . پردازنده Core M که همزمان با نسل برادول معرفی شد ، دگه نیاز به فن خنک کننده ندارن به خاطر همین خیلی راحت می تونن توی تبلت ها و آلترابوک ها استفاده بشن .

مثل پردازنده های Core i ، سی پی یو های core M هم به سه دسته core m3 و core m5 و core m7 تقسیم میشن که طبیعتا هرچی عدد بزرگتر باشه ، پردازنده بهتره . بقیشم که توی پست اختصاصیش بخونید .

شناسایی پردازنده های برادول

پردازنده های برادول مثل پردازنده های قبلی اینتل ، پسوند دارن .

■ پردازنده هایی که حرف C در انتهاشون هست مخصوص دسکتاپ هستن . کلا دو تا پردازنده تو نسل برادول هستن که پسوند C دارن . یکی Core i7 5775C و یکی هم Core i5 5675C . این دو تا پردازنده ، سوکت 1150 می خورن . منظور از حرف C اینه : Unlocked و یعنی مخصوص اورکلاک طراحی شدن . سری C برادول تا 32 گیگ رم DDR3L رو با سرعت 1600 مگاهرتز ساپورت میکنه .

■ پردازنده های سری R هم مخصوص کامپیوتر های All in one طراحی شده و سوکت BGA 1364 می خوره . در مورد BGA قبلا توضیح دادم . پست تعویض کارت گرافیک لپ تاپ رو بخونید . کلا 3 تا پردازنده تو این دسته هستن . یکیش core i7 5775R که 4 هسته ای و 4 هسته مجازی هم داره . دو تا دیگه هم core i5 5675R و 5575R که جفتشون 4 هسته ای هستن اما هسته مجازی ندارن . پردازنده های سری R به صورت لحیم شده هستن یعنی اینجوری نیستن که از سوکت دربیان و تعویض بشن .

■ پردازنده هایی که پسوند U دارن ، مثل پردازنده های قبلی اینتل ، سری کم مصرف معمولی هستن و همشون 2 تا هسته واقعی دارن و 2 هسته مجازی . حرف U مخفف Ultra Low Power هست به معنی خیلی کم مصرف . TDP سری U برادول معمولا 15 وات هست اما بعضی از پردازنده های سری U برادول تا 28 وات هم TDP دارن . فرقی نمی کنه پردازنده سلرون باشه یا Core i7 ، هر کدوم سری U باشن معمولا در لپ تاپ ها استفاده میشن و TDP بین 15 تا 28 وات دارن . هرچی TDP پایین تر باشه ، عمر باتری لپ تاپ بیشتره . پردازنده های برادول سری U تا 16 گیگ رم DDR3 و LPDDR3 رو پشتیبانی می کنن . سرعت 1600 مگاهرتز برای DDR3 و 1867 مگاهرتز هم برای LPDDR3 .

■ سری HQ هم فقط در لپ تاپ وجود داره . حرف H مخفف High performance graphics و حرف Q مخفف Quad core هست به معنی عملکرد قوی گرافیکی و 4 هسته ای . تمام پردازنده هایی که پسوند HQ دارن بلااستثنا 4 هسته ای هستن . یعنی 4 هسته واقعی دارن و 4 هسته مجازی ( مجموعا 8 هسته ) . فقط پردازنده های Core i7 هستن که پسوند HQ دارن . سری HQ از گرافیک مجتمع Iris Pro 6200 استفاده می کنن که قوی ترین گرافیک مجتمع برادول بین پردازنده های دسکتاپ هست . سری HQ برادول تا 32 گیگ رم DDR3 با سرعت 1600 مگاهرتز رو پشتیبانی می کنه .

■ فقط یه پردازنده برادول وجود داره که پسوند H داره اونم مدل Core i5 5350H هست . حرف H نشون دهنده پردازش گرافیکی بالاست و چون حرف Q وجود نداره یعنی این پردازنده 2 هسته ایه .

■ سری Y یا همون Core M هم در تبلت ها و آلترابوک ها استفاده میشه . کم مصرف ترین پردازنده در نسل برادول همین سری Y یا core M هست . TDP سری Y برادول حدود 4.5 وات هست که عالیه . برخلاف بقیه پردازنده ها ، حرف Y بعد از رقم اول میاد نه آخر . مثل 5Y71 یا 5Y51 . حالا تو همین سری Core M دو تا مدل هست . یکی core m معمولی و یکی هم vPro . کلا مدل هایی که از تکنولوژی vPro پشتیبانی می کنن ، از لحاظ امنیتی برنامه ریزی شدن . در واقع در برابر مسائلی مثل ویروس ، تهدیدات شبکه ، بد افزارها و … ایمن تر هستن . تعریف اینتل از حرف Y اینه : Extremely Low Power . اینم بگم که پردازنده های سری Y تا 8 گیگ رم LPDDR3 با سرعت 1600 مگاهرتز رو پشتیبانی می کنن .

■ حواستون باشه ، 3 تا پردازنده هستن که با رقم 5 شروع میشن اما از نسل برادول نیستن و هزول هستن . در واقع 3 تا از قوی ترین پردازند ه های دسکتاپ از نسل هزول : سی پی یو 5960X و 5930K و 5820K . غیر از این 3 تا هرچی پردازنده با رقم 5 دیدید ، از نسل برادول هستن .

پردازنده گرافیکی مجتمع در CPU برادول

مثل پردازنده های قبلی ، پردازنده های برادول هم گرافیک مجتمع دارن . قبلا هم گفتم که گرافیک مجتمع مخصوص هر نسل ، با رقم همون نسل ، کد گذاری میشه . مثلا گرافیک مجتمع پردازنده های هزول همشون با رقم 4 شروع می شن . مثل intel HD 4600 ( پردازنده هزول هم با رقم 4 شروع میشه ) . در مورد پردازنده برادول هم همینطوره یعنی گرافیک مجتمع با رقم 5 شروع میشه مثل intel HD 5300 . البته گرافیک مجتمع قوی تو همین نسل برادول با رقم 6 شروع میشه . هرچی عدد بزرگتر باشه ، اون گرافیک مجتمع بهتره . مثلا HD Graphics 5600  از 5500 بهتره و 5500 از 5300 بهتره .

■ گرافیک مجتمع HD Graphics : که در پردازنده های سلرون و پنتیوم برادول استفاده میشه . مثلا پردازنده پنتیوم 3825U گرافیک HD خالی داره و عددی همراهش نیست . این گرافیک مجتمع ضعیف ترین گرافیک اینتله . این گرافیک مجتمع 12 واحد اجرایی داره و در سرعت کلاک 850 مگاهرتز می تونه 163.2 گیگافلاپس دستورالعمل اجرا کنه . در مورد گیگافلاپس در پست ” راهنمای خرید تبلت بر اساس پردازنده ” بیشتر بخونید .

■ گرافیک مجتمع HD Graphics 5300 که فقط در پردازنده های core M وجود داره . 24 تا واحد اجرایی داره و در سرعت 900 مگاهرتز 345.6 گیگافلاپس دستوراعمل اجرا می کنه .

■ گرافیک مجتمع HD Graphics 5500 با 24 واحد اجرایی . در سرعت 950 مگاهرتز 364.8 گیگافلاپس اجرا می کنه .

■ گرافیک مجتمع HD Graphics 5600 ، با 24 واحد اجرایی ، در سرعت 1.05 گیگاهرتز 403.2 گیگافلاپس اجرا می کنه .

■ گرافیک مجتمع HD Graphics 6000 ، با 48 واحد اجرایی ، در سرعت 1 گیگاهرتز 768 گیگافلاپس اجرا می کنه . فقط در پردازنده های core i5 و core i7 سری U لپ تاپی وجود دارن .

■  گرافیک مجتمع Iris 6100 . با 48 واحد اجرایی ، در سرعت 1.1 گیگاهرتز 844.8 گیگافلاپس رو اجرا می کنه .

■ گرافیک مجتمع Iris Pro 6200  . با 48 واحد اجرایی ، در سرعت 1.15 گیگاهرتز 883.2 گیگافلاپس رو اجرا می کنه . این بالاترین مدل گرافیک مجتمع در برادول و البته بین پردازنده های دسکتاپ و لپ تاپ هست . در این مدل ، پردازنده گرافیکی می تونه به حافظه مشترک سطح 4 به مقدار 128 مگابایت هم دسترسی داشته باشه . تلفظ صحیح Iris به این شکله : آی ریس . واژه Iris در انگلیسی به معنی ” عنبیه ” است .

■ طبق تست های انجام شده ، گرافیک مجتمع Iris Pro 6200 تقریبا در حد کارت گرافیک انویدیا 750 یا 940 هست و می تونه خیلی از بازی های روز رو با رزولوشن فول اچ دی اجرا کنه که خب اتفاق خیلی خوبیه .

■ اگه بخوایم Iris Pro 6200 در نسل برادول رو با Iris Pro 5200 در نسل هزول مقایسه کنیم اینجوری میشه : ( عدد بیشتره برای 6200 هستش ) سرعت کلاک 300 مگاهرتز در برابر 200 مگاهرتز ، سرعت باس حافظه 900 مگاهرتز در برابر 800 ، پهنای باند حافظه 29.9 گیگابایت در ثانیه در برابر 12.8 . رزولوشن 4k یا 4096×2304 در برابر 2560×1600 . می بینید که چقدر بین گرافیک 6200 و 5200 تفاوت وجود داره . در این رابطه پست ” باس کارت گرافیک ” رو حتما بخونید .

سوکت و چیپست های پردازنده های Broadwell برادول

سوکت پردازنده برادول مخصوص دسکتاپ ، سوکت 1150 هست . قبلا در مورد سوکت پردازنده توضیح دادم حتما بخونید . اینتل برای هر سوکت ، یه سری چیپست معرفی می کنه . مثلا برای سوکت 1150 ، چیپ ست های سری 8 و 9 رو معرفی کرده . سری 8 چیپست های اینتل مخصوص پردازنده های هزول و هزول ریفرش هستن و سری 9 چیپست های اینتل هم مخصوص پردازنده های برادول . مثلا چیپست H87 و Z87 برای نسل هزول و چیپست H97 و Z97 برای نسل برادول طراحی شدن . پست ” چیپست مادربورد چیست ” و همینطور ” چیپست های اینتل و انواع آن ” رو حتما حتما بخونید . پس اگه می خواید پردازنده برادول داشته باشید ، باید مادربوردی بخرید که چیپست سری 9 داشته باشه . چیپست موبایلی برادول هم HM97 هست که اون حرف M مخفف Mobile هستش .

سوکت  rPGA 947 هم برای پردازنده های لپ تاپی برادول هست . سوکت BGA 1364 هم برای All in one ها و سوکت LGA 2011 v3 هم برای پردازنده های سروری برادول در نظر گرفته شده .

ویژگی های جدید پردازنده های Broadwell

■ تکنولوژی ساخت از 22 نانومتر به 14 نانو متر رسیده که این مسئله ، پردازنده های برادول رو بسیار کم مصرف کرده . ضمن اینکه به خاطر کم شدن اندازه ترانزیستور ها از 22 نانومتر به 14 نانومتر ، اندازه پردازنده های برادول هم خیلی کوچیک تر شده .

■ با وجود پردازنده های سری core m که توان بسیار کمی مصرف می کنن ، دیگه نیاز به فن خنک کننده نیست و شرکت ها می تونن آلترابوک های خیلی خیلی باریک تر تولید کنن .

■ عمر باتری مک بوک با پردازنده هزول حدود 12 ساعت بوده اما با پردازنده برادول می تونه به 15 ساعت برسه .

■ همونطور که بالاتر هم گفتم ، توان پردازشی گرافیک مجتمع در سی پی یو های برادول بیشتر شده به طوری که اولا رزولوشن 4k رو به راحتی ساپورت می کنه و بیشتر بازی های روز رو با کیفیت فول اچ دی اجرا می کنه . البته بازی های حرفه ای و سنگین رو با کیفیت اچ دی اجرا می کنه !

■ گرافیک مجتمع در برادول دسکتاپ ، هم برای پردازنده های لحیم شده ( سوکت BGA ) و هم برای سوکت های LGA یکسانه و گرافیک Iris Pro 6200 استفاده شده در حالیکه در هزول اینجوری نبود و پردازنده های لحیم شده گرافیک بهتری داشتن .

در انتها لازمه بگم که پردازنده های برادول ، بیشتر تو بحث گرافیک پیشرفت داشتن وگرنه از لحاظ قدرت پردازشی و سرعت کلاک پالس ، پردازنده های بهتری توی هزول وجود دارن . ضمنا مقایسه برادول با هزول باید تو یه پست جداگونه انجام بشه .

راستی دوستان ، پیشنهاد میکنم دوره های انگلیسی علم فردا رو تهیه کنید ، دنیاتون عوض میشه ! خیلی فرقه بین کسی که انگلیسی میدونه و نمیدونه !

حتما مطالب زیر رو هم بخونید